Pierwsza formuła rozkazująca
Zaklinam cię, szatanie, wrogu ludzkiego zbawienia, uznaj sprawiedliwość i dobroć Boga Ojca. który słusznym wyrokiem ukarał twoją pychę i nienawiść. OdejdĄ od tego sługi Bożego N. (od tej służebnicy Bożej N.), którego (którą) Pan stworzył na swój obraz, przyozdobił obfitymi darami i w niepojętym miłosierdziu uczynił swym przybranym dzieckiem.
Zaklinam cię. szatanie, władco tego świata, uznaj wszechmoc Jezusa Chrystusa, który pokonał cię na pustyni, zwyciężył w Ogrodzie Oliwnym, obezwładnił na Krzyżu, a powstając z grobu, podeptał twoją potęgę i jako zwycięzca wszedł do Królestwa światłości. Odstąp od tego sługi N. (od tej służebnicy N.), którego (której Jezus przez swe Narodzenie uczynił swoim bratem (swoją siostrą), a przez swoją Śmierć nabył na własność za cenę Krwi przelanej.
Zaklinam cię. szatanie, zwodzicielu człowieka, uznaj Ducha prawdy i łaski. który udaremnia twoje zasadzki i przekreśla kłamliwe zamiary. OdejdĄ od tego Bożego stworzenia N., które Pan naznaczył niebieskim znamieniem. OdejdĄ od tego mężczyzny (od tej kobiety), którego (którą) Bóg przez namaszczenie Duchem Świętym uczynił swoją świątynią.
OdejdĄ więc. szatanie, w imię Ojca + i Syna + i Ducha + Świętego: odejdĄ pod wpływem wiary i modlitwy Kościoła: ustąp wobec mocy świętego znaku Krzyża Jezusa Chrystusa, naszego Pana. który żyje i króluje na wieki wieków. Amen.
Formuła ta ma strukturę trynitarną. Do szatana skierowane są tu trzy rozkazy motywowane działaniem każdego z Boskich Sprawców dzieła zbawienia i zakończone wezwaniem imienia Ojca, Syna i Ducha Świętego.
Zanalizujemy teraz kolejno każdą z trzech części formuły. Oto pierwsza:
Zaklinam cię, szatanie, wrogu ludzkiego zbawienia, uznaj sprawiedliwość i dobroć Boga Ojca, który słusznym wyrokiem ukarał twoją pychę i nienawiść. OdejdĄ od tego sługi Bożego N. (od tej służebnicy Bożej N.), którego (którą) Pan stworzył na swój obraz, przyozdobił obfitymi darami i w niepojętym miłosierdziu uczynił swym przybranym dzieckiem.
Zły duch zostaje tu przywołany przed Boga Ojca, który potępił jego pychę i zawiść. Jezus bowiem stwierdza, że Duch Paraklet przekona świat o sądzie – bo władca tego świata został osądzony (J 16,11). O zawiści diabła pisze autor Księgi Mądrości: Śmierć weszła na świat przez zawiść diabla (Mdr 2,24). Dlatego Jezus mówi o nim: od początku był on zabójcą (J 8,44). Szatan jest od początku zabójcą przede wszystkim dlatego, że wskutek pierwszego kuszenia i uwiedzenia przywiódł prarodziców do grzechu i sprowadził na świat śmierć (por. l J 3,8; Mdr 2,24; Rz 5,12). Następnie dlatego, iż doprowadził Kaina do zamordowania Abla (por. l J 3,12). Szatan jest przeto wrogiem ludzkości. Dlatego to skierowany zostaje do niego rozkaz, aby opuścił człowieka, w którym Bóg Ojciec dokonał potrójnego dzieła swej dobroci: stworzył go na swój obraz (por. Rdz 1,26-27); ubogacił go swoimi darami, opisanymi w objawieniu, a zwłaszcza darem przybranego synostwa: Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec: zostaliśmy nazwani dziećmi Bożymi i rzeczywiście nimi jesteśmy […] obecnie jesteśmy dziećmi Bożymi (1J 3,1-2).Zesłał Bóg Syna swego […], byśmy mogli otrzymać przybrane synostwo (Ga 4,4). Boże dziecięctwo stawia ludzi na szczycie ich godności, gdyż czyni ich ,. uczestnikami Boskiej natury'" (por. 2 P l ,4). Na tym polega dzieło dobroci Boga Ojca w człowieku.
A oto druga część tej formuły ezgorcyzmu: "Zaklinam cię, szatanie, władco tego świata, uznaj wszechmoc Jezusa Chrystusa, który pokonał cię na pustyni, zwyciężył w Ogrodzie Oliwnym, obezwładnił na Krzyżu, a powstając z grobu, podeptał twoją potęgę i jako zwycięzca wszedł do Królestwa światłości. Odstąp od tego sługi N. (od tej służebnicy N.), którego (którą) Jezus przez swe Narodzenie uczynił swoim bratem (swoją siostrą), a przez swoją Śmierć nabył na własność za cenę Krwi przelanej."
Diabeł określony mianem, występującym w czwartej Ewangelii, jako władca tego świata (J 12,31; 14,30; 16,11) zostaje z kolei przywołany przed oblicze Jezusa Chrystusa. Swoją władzę nad złym duchem ujawnił On w czterech momentach. Najpierw w zwycięskim odparciu pokusy rozkazem: IdĄ precz, szatanie! (Mt 4,10). Wówczas diabeł odstąpił od Jezusa do czasu (Łk 4,13).
Powrócił ponownie w czasie Męki Pańskiej, ale został również pokonany przez to, ze Jezus przyjął wolę Ojca podczas modlitwy w Getsemani i w chwili Śmierci na Krzyżu. Po ludzku sądząc była ona zgorszeniem i szaleństwem, ale w Bożym planie zbawienia – przejawem Bożej mocy i mądrości (por. l Kor 1,23-24). W czasie Ofiary złożonej na Krzyżu Jezus nabył własną krwią (Dz 20,28) wszystkich członków nowego ludu wybranego, jakim jest Kościół. Triumfem Jezusa stało się Zmartwychwstanie, w którym pozbawił On szatana łupów jego przejściowego panowania w królestwie ciemności, przenosząc ludzi do królestwa światłości (por. Koi 1,13). Dlatego szatan otrzymuje rozkaz, aby wyszedł z dręczonej osoby, która przez łaskę przybranego dziecięctwa Bożego dostąpiła daru braterstwa z Chrystusem, ustanowionym – na mocy Zmartwychwstania – pierworodnym między wielu braćmi (Rz 8,29). Oni wszyscy są przecież także powołani do zmartwychwstania i nieśmiertelności.
Trzecia część formuły: "Zaklinam cię, szatanie, zwodzicielu ludzkości, uznaj Ducha prawdy i laski, który udaremnia twoje zasadzki i przekreśla kłamliwe zamiary. OdejdĄ od tego Bożego stworzenia N., które Pan naznaczył niebieskim znamieniem. OdejdĄ od tego mężczyzny (od tej kobiety), którego (której Bóg przez namaszczenie Duchem Świętym uczynił swoją świątynią."
Diabeł zostaje tu nazwany "zwodzicielem ludzkości". Okazał się nim już na początku dziejów, kusząc pierwszych rodziców. Ewa po grzechu mówi: Wąż mnie zwiódł i zjadłam (Rdz 3,13)28. Diabeł jest duchem podstępu i kłamstwa. Jezus tak go przedstawia: nie wyrwał w prawdzie, bo prawdy w nim nie ma. Kiedy mówi kłamstwo. od siebie mówi. bo jest kłamcą i ojcem kłamstwa (J 8,44).
Szatan zwodzicie! jawi się jako przeciwstawienie Ducha Świętego, który jest Duchem prawdy (por.} 14,17; 15,26; 16,13; l J 4,6) i Duchem łaski (Hbr 10,29). To On właśnie skutecznie oddala szatańskie zakusy, do zwalczania których wzywa św. Paweł: Przyobleczcie pełną zbroję Bożą. byście mogli się ostać wobec podstępnych zakusów diabla (Ef 6,1 1). Duch Święty zgodnie z obietnicą Jezusa ujawnia diabelskie kłamstwa: On zaś (Paraklet), gdy przyjdzie, przekona świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie. O grzechu – bo nie wierzą we Mnie: o sprawiedliwości zaś – bo idę do Ojca i już Mnie nie ujrzycie: wreszcie o sądzie – bo władca tego świata został osądzony (J 16,8-11). Zostaje wydany rozkaz, aby szatan opuścił udręczonego chrześcijanina, ponieważ Duch Święty naznaczył go swoim znamieniem i namaścił go, czyniąc swoją świątynią. Sam Duch Święty jest pieczęcią, znamieniem wyciśniętym w duszy chrześcijanina w sakramentach chrztu i bierzmowania. Św. Paweł tak pisze: zostaliście naznaczeni pieczęcią. Duchem Świętym, który był obiecany (Ef 1,13) i zachęca: nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym zostaliście opieczętowani na dzień odkupienia (Ef 4,30). Duch jako pieczęć nadaje wzniosłą godność temu, kto został Nim opieczętowany. Wobec wspaniałości tej pieczęci szatan musi uznać swoją bezsilność i odejść precz. Temat znamienia (pieczęci) łączy się z ideą namaszczenia, jako skutku działania Ducha Świętego w opisie sakramentów chrześcijańskiej inicjacji: Tym, który umacnia nas wespół z warni w Chrystusie i który nas namaścił, jest Bóg. On też wycisnął na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w sercach naszych (2 Kor 1,21-22; por. l J 2,20.27). Opieczętowani i namaszczeni Duchem Świętym, wierzący stali się Jego świątynią: Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? (l Kor 3,16); Ciało wasze jest przybytkiem Ducha Świętego, który w was jest (l Kor 6,19). Z uwagi na tę niewypowiedzianą godność osoby wierzącego szatan zostaje wezwany do oddalenia się i rezygnacji z zadawania mu udręk.
Modlitwa kończy się powtórzeniem potrójnego rozkazu: "OdejdĄ więc. szatanie, w imię Ojca + i Syna + i Ducha + Świętego: odejdĄ pod wpływem wiary i modlitwy Kościoła: ustąp wobec mocy świętego znaku Krzyża Jezusa Chrystusa, naszego Pana, który żyje i króluje na wieki wieków. Amen."
Do tej chwili przyzywaliśmy w modlitwie mocy każdej z Trzech Osób Boskich celem przezwyciężenia wpływu szatana. W końcowej części wzywamy te Osoby razem. Moc Trójcy Przenajświętszej, tajemnicy wokół której skupia się cała wiara i modlitwa Kościoła, moc znaku Krzyża, chwalebnej oznaki Ofiary, kapłaństwa i królewskiej władzy Chrystusa – to Źródła Boskiej potęgi, dzięki której Kościół może oddalić szatana od nękanej przez niego osoby.
Nauka zawarta w tej formule rozkazującej dopełnia treść modlitwy błagalnej. Kościół został wyposażony w skuteczną moc, aby wypędzić złego ducha i zmusić go do oddalenia się od człowieka wierzącego, który stał się przedmiotem nienawistnych ataków. Kościół czyni to, przyzywając mocy Chrystusa, który przez swą Śmierć i Zmartwychwstanie pokonał szatana, uczynił ludzi dziećmi Bożymi oraz swoimi braćmi i siostrami; nabył ich na własność za cenę swej Krwi; poddał złego ducha mocy Ducha Świętego, który udaremnia jego zasadzki, obala jego kłamstwa oraz pieczętuje ochrzczonych swoim znamieniem
